باغ ارم شیراز

باغ ارم شیراز یکی از معروف ترین جاذبه های گردشگری شیراز است که ترکیبی بسیار زیبا از معماری و هنر ایرانی را به نمایش گذاشته است و یکی از باغ های ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو می باشد.

تاریخ احداث این باغ به صورت حدودی به قرن دهم و یازدهم و دوره سلجوقیان و آل مظفر بر می گردد.

این باغ در زمان زندیه به دستور کریم خان زند بازسازی شد؛ابوالقاسم خان نصیرالملک، داماد و خواهرزاده هایش، تزئینات و برخی نقاط را نیمه کاره رها می کنند. کتیبه ای از سنگ مرمر در بالای سر در ورودی شمال شرقی باغ وجود دارد که با خط نستعلیق نوشته:

"از وزیر شه نصیرالملک راد، دائمش باغ ارم آباد باد"

این مربوط به زمانی است که نصیرالملک در دوره سلطنت مظفرالدین شاه قاجار، حکمران فارس بود.از اواخر دوران زندیه حدود 75 سال باغ در اختیار سران ایل قشقایی بوده و از آن به عنوان مقر فرمانروایی خود استفاده می کردند.6 کتیبه سنگی نیز در نمای شرقی ساختمان دیده می شود که تاریخ های مختلفی دارند و نام نصیرالملک در آن ها دیده می شود.

باغ ارم شیراز در دهه چهل مجددا بازسازی شد ولی ظواهر کنونی باغ تقریبا از زمان ناصرالدین شاه بدون تغییر بوده و بر اساس کتیبه های موجود در این باغ، عمارت کنونی توسط "حاج نصیرالملک شیرازی" از حاکمان وقت آن زمان بنا شده است.

معماری باغ ارم شیراز

باغ ارم از زمینی مستطیلی شکل تشکیل شده است که دور تا دور آن را دیوار گلی پوشانده بود، اما اکنون نرده ها جای آنها را گرفته است. معماران این باغ به منظور از بین بردن شیبی که از بخش غربی به شرقی وجود داشت در بخش های مختلف آن پله تعبیه کردند. ساختمان های اصلی را می توان در بخش غربی باغ مشاهده کرد که شامل یک عمارت در 3 طبقه اندرونی و اصلی می باشد:

طبقه اول:

این طبقه به عنوان تالار حوضخانه شناخته می شود و هم سطح با زمین ساخته شده است تا در روزهای گرم سال، محلی خنک برای استراحت باشد. در این تالار علاوه بر آب نما، جوی آبی که از وسط آن می گذرد و باعث خنک تر شدن هوا می شود ، یک ستون سنگی حجاری شده با شکوه وجود دارد. سقف و دیوار های این بخش با کاشی های معرق و هفت رنگ پوشانده شده اند که از بهترین نمونه های کاشی کاری عصر قاجار به شمار می روند.

استخر زیبایی در کنار ساختمان اصلی این باغ وجود دارد که مساحتش به 335 متر و عمق آن به نیم متر می رسد.

درهای ورودی این باغ به طرف شمال و بلوار ارم هستند، اضلاع دیگر آن به بلوار آسیاب سه تایی، خانه های مسکونی و باغ های دیگر محدود می شوند.

طبقه دوم:

طبقه دوم عمارت شامل بخش های مختلفی همچون ایوان، سالن و راهرو می شود که در دو طرف ایوان اصلی، دو ایوان کوچکتر قرار دارد.

طبقه سوم:

سالن بزرگی شبیه به سالن طبقه دوم، درست در وسط طبقه سوم قرار دارد که پنجره هایش رو به ایوان اصلی است. این طبقه به لحاظ ساختاری مثل طبقه دوم است و شامل سه اتاق و یک سالن بزرگ می باشد.

با دیدن عمارت اصلی باغ ارم، اولین چیزی که هر چشمی را به خود خیره می کند؛ کاشی کاری های هفت رنگ نمای آن هستند. هر چند زیباترین بخش تزئینات را می توان به نقش داریوش هخامنشی و شکار آهو توسط پلنگ دانست.